Ugoda rozwodowa: podział majątku w Anglii i Walii

Dla Karoliny, która pomimo niesprawiedliwego podziału majątku świetnie sobie radzi, jest sobą, jest serdeczna i odnosi więcej sukcesów niż przed rozwodem.

Karolino, jesteś moją inspiracją.

---

W tym artykule:

Wprowadzenie

Prawo angielskie nie ma sztywnych przepisów narzucających podział majątku małżeńskiego w określony sposób. Zamiast nich kieruje się zasadami równości, sprawiedliwości i racjonalności.

Ugoda rozwodowa jest preferowanym sposobem dokonywania rozliczeń między małżonkami. Każde małżeństwo jest tutaj traktowane indywidualnie i z tego względu również każdy podział i ugoda rozwodowa są ustalane indywidualnie, po to aby były one sprawiedliwe i racjonalne (ang. fair and reasonable).

W tym artykule przyglądam się nadrzędnym normom branym pod uwagę przez sąd podczas podejmowania decyzji o zatwierdzeniu ugody rozwodowej zawartej podczas mediacji. Omówię również przesłanki rozważane przez sąd przy dokonywaniu podziału majątku.

? Sąd dokonuje podziału majątku tylko wtedy, gdy strony nie mogły dojść do porozumienia w mediacji.

Od Autorki

Angielskie prawo rozwodowe podchodzi bardziej po ludzku do podziału majątku niż prawa większości państw w Europie i na świecie. Sposób dokonania podziału w dużej mierze zależy od uznania stron i sędziego. Z tego powodu Anglia i Walia zostały nawet okrzyknięte światową stolicą rozwodów.

Jeśli mieszkasz w Anglii lub Walii i planujesz rozwód poważnie rozważ przeprowadzenie go tutaj. Będziesz potrzebować dobrego prawnika, który ma doświadczenie w postępowaniach międzynarodowych i doradzi ci, która jurysdykcja, polska czy angielska, będzie dla ciebie korzystniejsza.

Nie ma wielu prawników z odpowiednim doświadczeniem, więc będziesz musiał/a przeprowadzić rozmowy kwalifikacyjne. Nie wynajmuj pierwszej kancelarii z wyszukiwarki Google i nie martw się jeśli ktoś ci odmówi udziału w rozmowie wstępnej, pewnie ta osoba nie ma odpowiedniego doświadczenia i oszczędza ci czasu ?

? W UK wszyscy prawnicy wstępnie oceniają sprawę bez pobierania opłaty. Zazwyczaj sami sprawdzają dokumenty i wysyłają maila ze wstępną odpowiedzią lub oferują bezpłatną 30-minutową konsultację. Angielscy i walijscy prawnicy mający uprawnienia do wykonywania zawodu są zarejestrowani w Solicitors Regulation Authority.

Czasami można też przeprowadzić sam rozwód w Polsce, zaś podział majątku w Anglii.

Podział majątku – pieniędzy i aktywów finansowych

Małżonkowie zazwyczaj posiadają dwa rodzaje majątku – małżeński i pozamałżeński.

Majątek małżeński

Majątek małżeński to majątek nabyty podczas trwania małżeństwa. W prawie angielskim nazywany jest on matrimonial assets lub marital assets, a w prawie polskim wspólnota majątkowa lub majątek wspólny.

Zaliczają się do niego nieruchomości, ruchomości, fundusze emerytalne, oszczędności, akcje i obligacje, rzeczy osobistego użytku i gotówka.

Podczas podziału majątek ten trafia do tzw. puli małżeńskiej (ang. marital pot) i jest dzielony sprawiedliwie. ? Zwracam uwagę na słowo sprawiedliwie, ponieważ nie znaczy ono po połowie.

Majątek pozamałżeński

Majątek pozamałżeński lub osobisty (non-marital assests) to majątek nabyty przed wejściem w związek małżeński. Składniki tego majątku mogą być takie same jak powyżej, np. nieruchomości, fundusze emerytalne, działalność gospodarcza.

Do tego majątku mają zastosowanie inne zasady, ale to nie znaczy, że jest on zupełnie wyłączony z rozrachunku rozwodowego.

Na przykład jeśli za pieniądze ze spadku nabytego przed zawarciem małżeństwa nabyty został samochód lub dom w trakcie małżeństwa, ta rzecz należy teraz do puli małżeńskiej.

Jak sąd dokonuje podziału majątku

Nie ma przepisów określających jak sąd ma podzielić majątek między małżonków. Sądowi przyświecają dwa nadrzędne cele podczas podejmowania tej decyzji – podział ma być równy i sprawiedliwy.

1. Równy podział majątku

Podział po połowie to punkt wyjścia w każdym rozwodzie, co oznacza, że „pula małżeńska” powinna zostać podzielona równo.

Jest to zgodne z precedensem ⚖️ White v. White ⚖️, w którym sąd orzekł, że:

„Zgodnie z ogólną wytyczną od równości (podziału) należy odstąpić tylko wtedy i jedynie w takim zakresie, w jakim istnieje ku temu uzasadniony powód”.

Jednak założenie podziału majątku po połowie rzadko idzie w parze z regułą sprawiedliwego podziału.

Na przykład, sprawiedliwy podział może wyglądać w ten sposób, że jedna strona otrzyma całość pieniędzy ze sprzedaży nieruchomości, a druga całość obu świadczeń emerytalnych. Tego typu ustalenia są częścią negocjacji podczas mediacji rozwodowych.

2. Sprawiedliwy podział majątku

Sprawiedliwy podział zawsze zależy od sytuacji stron.

W tej samej sprawie sędzia stwierdził również:

„Podchodząc pragmatycznie wynik powinien być tak sprawiedliwy, jak to możliwe biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności. Ale życie każdego z nas jest inne. Cechy istotne dla oceny sprawiedliwości są inne w każdej sprawie. Czasami też ludzie dochodzą do różnych wniosków co do tego co jest sprawiedliwe. Ponieważ sprawiedliwość, podobnie jak piękno, jest subiektywna.”

Czy majątek małżeński jest dzielony po połowie?

Pytanie czy majątek małżeński jest dzielony po połowie jest bardzo częste. Wielu z nas jest przekonanych, że tak właśnie wygląda podział majątku podczas rozwodu. Jest to jednak przeświadczenie błędne.

Nie istnieje przepis prawny mówiący, że pieniądze i aktywa powinny być podzielone po połowie.

Skoro nie dzielimy majątku po połowie to jak? Z pomocą przychodzą nam wytyczne ustawowe dla sądów – jeszcze raz podkreślam są to wskazówki, a nie sztywne prawo. Muszą one być dostosowane indywidualnie do danej sytuacji.

Czy mój były mąż / moja była żona ma prawo do połowy mojego domu?

Czy mój były mąż / moja była żona ma prawo do połowy mojego domu to kolejne częste pytanie. Dom rodzinny jest często najcenniejszym składnikiem majątku małżeńskiego, nic więc dziwnego, że jest to jeden z najczęściej poruszanych tematów.

Wszystkie nieruchomości, ruchomości i inne aktywa małżeńskie są dzielone między męża i żonę, nawet jeśli tylko jedna strona przyczyniła się do ich zakupu lub nabycia.

Jak więc podzielić dom w ramach ugody rozwodowej? Prawo przewiduje kilka sposobów na rozdzielenie własności nieruchomości, m.in.:

1. Sprzedaż i podział (Sell & Share) – strony sprzedają dom i dzielą pieniądze ze sprzedaży.
2. Odkup (Buying Out) – jeden z małżonków odkupuje od drugiego udział w nieruchomości i staje się jej jedynym właścicielem.
3. Przeniesienie wartości nieruchomości (Transfer of Value) to zatrzymanie nieruchomości przez jedną stronę i przeniesienie części wartości nieruchomości na drugą stronę. W tym przypadku strona obdarowana opuszcza dom i nie jest już właścicielem jej części, ale posiada udział w jego wartości. Oznacza to, że kiedy dom zostanie sprzedany otrzyma część pieniędzy ze sprzedaży. Jeżeli przeniesienie nastąpiło w określonym czasie przed datą śmierci darczyńcy podlega ono podatkowi od spadków. 
4. Prawo własności pozostaje bez zmian (Unchanged Ownership) – tylko jedna strona mieszka w domu po rozwodzie, ale własność nieruchomości pozostaje niezmieniona, czyli oboje rozwiedzeni małżonkowie są jej właścicielami.

Decyzję o rozporządzeniu zarówno nieruchomościami jak i pozostałym majątkiem możecie podjąć sami lub z pomocą mediatora.

Jak sąd decyduje o tym, czy ugoda rozwodowa jest sprawiedliwa?

Podział majątku małżeńskiego w angielskim sądzie

Sąd dokona podziału majątku tylko wtedy, gdy po poważnych próbach mediacji, stronom nie uda się podzielić majątku w drodze ugody.

Glosariusz

• fair and reasonable share – sprawiedliwy i racjonalny podział
• matrimonial assets lub marital assets – majątek małżeński
• marital pot – pula małżeńska – majątek małżeński podlegający podziałowi podczas rozwodu
• non-marital assets – majątek nabyty przed wejściem w związek małżeński

Zaciekawił cię ten temat? Zapraszam do zapoznania się z moją ofertą i do kontaktu ze mną.