Co-parenting: zgodne rodzicielstwo po rozwodzie

Jak wychowywać dzieci po rozwodzie lub separacji? Czy nadal warto skupiać się na walce o dzieci, tracąc przy tym czas, zdrowie i pieniądze? Czy warto pokazywać dzieciom kiepski przykład rozwiązywania konfliktów? Można to zrobić inaczej. Co-parenting, po polsku współrodzicielstwo lub wspólne rodzicielstwo, to nowy sposób wychowywania dzieci po rozwodzie lub separacji, który zyskuje na popularności. Piszę ten artykuł z myślą o rodzinach mieszkających w UK i przedstawiam w nim realia brytyjskie.

W tym artykule

Czym jest co-parenting – współrodzicielstwo – wspólne rodzicielstwo

Współrodzicielstwo polega na tym, że rodzice, którzy się rozstali, wspólnie wychowują swoje dzieci, aby zapewnić im bezpieczne i pełne miłości środowisko do dorastania. Dobrze funkcjonujące wspólne rodzicielstwo wymaga uczestnictwa obojga rodziców w opiece nad dziećmi, ich wychowaniu i zajęciach. Rodzice okazują sobie wzajemny szacunek i często działają razem. Co-parenting wymaga od rodziców odłożenia na bok swoich uczuć osobistych na rzecz potrzeb emocjonalnych i fizycznych dzieci.

Rodzice wychowujący dzieci w taki sposób to po angielsku co-parents.

Dwa domy czy gniazdowanie

W UK zazwyczaj to dzieci mają dwa domy między którymi się przemieszczają. W każdym domu mają swój pokój, zabawki, ubrania a często nawet ukochane zwierzaki domowe. Zapewnia to im komfort i zapobiega konieczności każdorazowego pakowania się. Drugi dom to po prostu dom, a nie rodzaj hotelu. Zdecydowanym minusem tego rozwiązania jest jednak fakt, że to dzieci ponoszą konsekwencje decyzji życiowych rodziców i przemieszczają się między dwoma domami.

Niektórzy współrodzice idą o krok dalej i organizują dla dzieci gniazdo rodzinne. Polega to na tym, że dzieci mieszkają w domu rodzinnym, a rodzice są dochodzący. Tutaj to nie dziecko mieszka w dwóch domach, ale rodzice. Jeden rodzic zostaje w domu z dziećmi na określoną ilość czasu, np. tydzień a następnie zmienia się z drugim rodzicem. Rozwiązanie to dba o komfort dzieci. Wymaga ono sporych nakładów finansowych, gdyż oboje rodzice muszą mieć swoje indywidualne miejsca zamieszkania oprócz domu rodzinnego.

Co-parenting to korzyści dla dzieci

Główną zaletą współrodzicielstwa jest dbanie o dobro dzieci. Współpraca rodziców w celu stworzenia dla dzieci stabilnego środowiska domowego pomaga dzieciom czuć się pewnie i rozumieć co się wokół nich dzieje.

Co-parenting daje dzieciom poczucie, że są ważniejsze od konfliktu między rodzicami oraz że miłość rodzicielska jest niezależna od zmieniających się okoliczności.

Dobrodziejstwa dawane dzieciom przez co-parenting

Czują się bezpiecznie i są pewne miłości obojga rodziców. Szybciej i łatwiej przystosowują się do sytuacji po rozwodzie oraz mają lepszą samoocenę.
Mają poczucie stabilności dzięki takim samym zasadom, karom i nagrodom w domach obu rodziców. Sprawia to, że dzieci wiedzą, czego się spodziewać i jak się zachowywać.
Uczą się rozwiązywania problemów – kiedy dzieci obserwują współpracę rodziców uczą się skutecznego rozwiązywania problemów.
Otrzymują dobry przykład do naśladowania – współpracując z drugim rodzicem pokazujesz wzorzec życia, z którego dzieci będą mogły korzystać w przyszłości do budowania i utrzymywania zdrowych i silnych relacji.
Są zdrowsze psychicznie i emocjonalnie od dzieci uwikłanych w konflikt między rodzicami.

Wyzwania stawiane przez co-parenting

Odkładanie na bok uczuć

Powodzenie współrodzicielstwa zależy od odsunięcia na dalszy plan osobistej relacji z eks i postrzeganie go/jej jako drugiego rodzica waszych wspólnych dzieci. Jak to zrobić? Będziecie musieli stworzyć zupełnie nową relację – taką, w której chodzi wyłącznie o dobro dzieci.

Wasz związek zakończył się, ale rodzina, którą stworzyliście wciąż istnieje. Od teraz waszym priorytetem jest działanie w najlepszym interesie dzieci.

Co-parenting nie zawsze jest możliwy

Wspólne rodzicielstwo nie jest najlepszą opcją dla wszystkich rodziców po rozwodzie. Na przykład, jeśli byłeś/aś w kontrolowany/a w trakcie trwania związku co-parenting może potencjalnie umożliwić kontynuację tego negatywnego zachowania. W takich przypadkach emocjonalny dobrobyt i bezpieczeństwo twoje i dzieci stawiane jest na pierwszym miejscu. W takich przypadkach osobne wychowywanie dzieci jest lepszym rozwiązaniem.

Trzy filary dobrego co-parentingu (praktyczne rady dla rodziców)

Filar I: Rozdzielenie uczuć i postępowania

Zranione uczucia i złość są zupełnie naturalne po rozwodzie, ale nie muszą one dyktować ci jak się zachowywać. Jak sobie pomóc?

Zajmij się negatywnymi uczuciami związanymi z rozstaniem, np. porozmawiaj z bliską osobą lub terapeutą. Zadbaj o siebie – ćwicz, medytuj, módl się, biegaj – sam/a wiesz co ci najbardziej pomaga. Nigdy nie dziel się negatywnymi uczuciami z dziećmi.
Skup się na dziecku w trudnych chwilach. Kiedy czujesz złość lub niechęć do eks przypomnij sobie czemu służy wspólne rodzicielstwo i dlaczego chcesz zachowywać się godnie: chodzi tutaj o dobro dziecka.
Nie manipuluj dzieckiem. Dziecko to nie jest posłaniec. Proszenie dziecka o przekazywanie nieprzyjemnej wiadomości drugiemu rodzicowi stawia je w centrum waszego konfliktu. Celem współrodzicielstwa jest trzymanie dziecka z dala od waszych problemów. Jeśli masz coś do przedyskutowania osobiście zadzwoń lub napisz maila do eks.
Nie mów źle o eks przy dzieciach. Nie wywołuj w dzieciach poczucia, że muszą wybrać, który rodzic jest lepszy. Dziecko ma prawo do budowania relacji z drugim rodzicem bez twojego wpływu na jej kształt. Być może nigdy nie pozbędziesz się żalu z powodu rozstania, ale jest to twoje uczucie a nie dziecka. Nie zarażaj dziecka własnymi negatywnymi uczuciami w stosunku do eks.

Filar II: Bezkonfliktowa komunikacja

Sukces waszej współpracy będzie zależał od dobrej komunikacji.

Szybkie ćwiczenie dla rodziców w trudnych relacjach

Przed każdą rozmową, wysłaniem SMS-a lub maila zadaj sobie pytanie, jak twoje słowa wpłyną na całokształt sytuacji, tzn. czy to co powiesz pomoże czy zaszkodzi dziecku. Ułatwi ci to zachować umiarkowany ton.

Sześć sposobów na efektywną komunikację z drugim rodzicem i poprawę wzajemnych stosunków

Nadaj wiadomości ton biznesowy. Podejdź do co-parentingu jak do partnerstwa biznesowego, w którym twoim „interesem” jest dobro dzieci. Mów lub pisz do swojego eks tak, jak do kolegi z pracy – uprzejmie, z szacunkiem i w neutralnym tonie. Kiedy rozmawiacie mów wolniej – będziesz miał/a więcej czasu na dobór słów.
Przedstawiaj propozycje i prośby zamiast oświadczeń o podjętych decyzjach. Np. zamiast mówić „Zabieram dziecko do Bristolu na komunię kuzyna” spróbuj „W maju podczas twojego tygodnia wypada komunia kuzyna, chciał(a)bym zabrać dziecko do Bristolu na trzy dni. Czy się zgadzasz?”
Słuchaj. Dojrzała rozmowa wymaga również słuchania. Nawet jeśli nie zgadzasz się z opinią eks kultura rozmowy wymaga wysłuchania drugiej osoby i okazania, że rozumiesz jej punkt widzenia.
Pytaj o zdanie. To jest prosty sposób na zapoczątkowanie pozytywnej komunikacji. Zacznij od sprawy, co do której nie masz silnie wyrobionego zdania i poproś eks o opinię. W ten sposób pokazujesz, że cenisz jej/jego zdanie.
Bądź elastyczna/y, np. kiedy eks chce zorganizować specjalne wydarzenie dla dziecka, które zakłóci ustalony grafik nie sprzeciwiaj się. Pamiętaj, że w tym przypadku chodzi o sprawienie przyjemności dziecku, a nie wyliczanie godzin. Weź pod uwagę, że w przyszłości to ty możesz potrzebować elastyczności ze strony eks.
Pamiętaj o magicznym słowie przepraszam. Kiedy jest ci przykro z jakiegoś powodu przeproś szczerze – nawet jeśli zdarzenie miało miejsce dawno temu. Przeprosiny mają ogromne znaczenie dla większości z nas. Pomagają nam wybaczyć i budować pozytywną przyszłość.

Filar III Działanie zespołowe

Co-parenting wymaga podejmowania wielu decyzji na przestrzeni lat. Współpraca i traktowanie siebie jak członków jednego zespołu ułatwi wam to zadanie a dzieci będą was odbierać jako zjednoczony front i będziecie mieli mniej problemów wychowawczych.

Obszary waszej współpracy

Ujednolicenie stylu życia dzieci w obu domach

Pokazywanie dzieciom różnych perspektyw uczy je elastyczności. Jednak spójne zasady w obu domach dają im poczucie stabilności.

Zasady. Nie wszystkie zasady muszą być identyczne, jednak pewne ustalenia odpowiednie dla wieku dziecka powinny być przestrzegane w obu domach, np. kiedy odrabia zadania domowe, o której godzinie chodzi spać, o której godzinie wraca do domu, na jakie zajęcia dodatkowe uczęszcza.
Dyscyplina i nagrody. Starajcie się stosować podobne konsekwencje za złamanie zasad. Konsekwencje powinny być nałożone nawet jeśli dane zachowanie nie miało miejsca w twoim domu. Zatem, jeśli dzieci za karę mają tygodniowe ograniczenie czasu online wprowadzone przez eks kontynuuj to ograniczenie w swoim domu dopóki kara się nie skończy. To samo dotyczy nagradzania dobrego zachowania, ponieważ dziecko nie musi wówczas czekać na nagrodę.
Porządek dnia. Zapewnij spójny porządek dnia w obu domach. Taka sama pora posiłków, odrabiania prac domowych i chodzenia spać pomaga dziecku w dostosowaniu się do mieszkania w dwóch domach.

Podejmowanie decyzji rodzicielskich

Wspólne podejmowanie ważnych decyzji dotyczących dzieci wymaga jasnej i szczerej rozmowy.

Przykłady ważnych obszarów do dyskusji:

Zdrowie. Musicie wzajemnie się informować o stanie zdrowia dziecka. Jest to niezbędne do podejmowania wspólnych decyzji o ewentualnym leczeniu.
Edukacja. Będziecie musieli poinformować szkołę o tym, że wciąż wspólnie wychowujecie dzieci oraz o tym gdzie i kiedy dzieci przebywają. Oboje będziecie zaangażowani w edukację, zebrania rodziców oraz imprezy szkolne i wydarzenia sportowe. Edukacja dzieci będzie częstym tematem waszych rozmów i powodem do podejmowania decyzji. Jeżeli oboje pojawiacie się na wydarzeniach szkolnych pamiętajcie o panowaniu nad emocjami i okazywaniu sobie wzajemnego szacunku.
Finanse. Pieniądze nigdy nie są łatwym tematem i często stają się iskrą zapalną do kłótni. Niemniej jednak będziecie musieli rozmawiać o wydatkach związanych z wychowaniem dziecka, edukacją i przyszłą edukacją – uniwersytety w UK są płatne, oszczędnościach i wkładach na przyszłość dziecka. Jeśli rozmowa zbacza z tematu pamiętaj o dobru dziecka i wróć do sedna sprawy.

Rozwiązywanie nieporozumień

W trakcie wspólnego wychowywania dzieci pojawią się kwestie sporne. Jak najlepiej do nich podejść, aby osiągnąć porozumienie.

Szacunek. Kulturalne zachowanie jest podstawą wspólnego rodzicielstwa. Okazywanie szacunku obejmuje wzajemne informowanie się o wydarzeniach szkolnych, planach na czas wolny, bycie elastycznym oraz poważne traktowanie opinii eks.
Nieprzerwana komunikacja. Nawet jeśli nie zgadzacie się w ważnej kwestii musicie kontynuować komunikację w kwestiach codziennych. Nigdy nie dyskutujcie różnic w opiniach z dzieckiem lub przy nim. Jeśli nie możecie dojść do porozumienia poproście o pomoc osobę trzecią, na przykład terapeutę lub mediatora.
Koniec z mikrozarządzaniem. Ważne kwestie, np. leczenie dziecka lub wybór szkoły wymaga poważnej dyskusji. Drobne sprawy codzienne, np. czy dziecko chodzi spać o godzinie 19:30 czy o 20:00 nie muszą wywoływać niekończących się rozmów. Czasami warto odpuścić i zachować energię na poważniejsze sprawy.
Kompromis. Oboje będziecie musieli nauczyć się iść na kompromis, czyli zaakceptować zdanie eks lub znaleźć trzecie rozwiązanie. Kompromis pozwala „wygrać” obu stronom i sprawia, że oboje jesteście bardziej skłonni do współpracy.

Co-parenting: wnioski

Zaangażowanie obojga rodziców w wychowanie dziecka jest dla niego najlepsze. Dzieci lepiej się adaptują, gdy ich rodzice mieszkają blisko siebie. Rozwiązanie to nie jest możliwe dla wszystkich rodzin.
Co-parenting stawia niemałe wyzwania przed rodzicami ponieważ wymaga od nich:
- rozdzielenia uczuć od zachowania
- bezkonfliktowej komunikacji
- działania zespołowego
Rodzice również z niego korzystają, bo muszą dołożyć starań, aby przepracować własne emocje i postępować dojrzale, co przyczynia się do ich samorozwoju.
Współrodzicielstwo to koncentrowanie się na najlepszym interesie dziecka.
Wspólne rodzicielstwo na początek wymaga dobrego planu, a następnie wielu wspólnych decyzji na przestrzeni lat. Rodzice mogą opracować je sami lub skorzystać z pomocy specjalisty, np. mediatora lub terapeuty rodzinnego.

Chcesz ustalić opiekę nad dzieckiem bez postępowania sądowego? Koniecznie zadzwoń do mnie i umów się na bezpłatną konsultację, aby sprawdzić jakie masz opcje działania.